Artykuły.

4 czerwca 2018 r. Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów opublikował projekt ustawy zmieniającej przepisy ustawy o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego, popularnie nazywanej "ustawą deweloperską". Projekt nowelizacji ustawy deweloperskiej stanowi konsekwencję ogłoszonych na początku 2018 roku planów w tym zakresie i opublikowania przez UOKiK założeń. Ogłoszony właśnie projekt przewiduje bardzo dużo zmian w treści ustawy deweloperskiej, niektóre są naprawdę poważne.  

Budynki wielorodzinne najczęściej posiadają podziemną halę garażową z miejscami postojowymi dla samochodów i komórkami lokatorskimi. Z prawnego punktu widzenia hala garażowa może być zarówno częścią nieruchomości wspólnej - tak samo jak części budynków poza lokalami czy teren dookoła nich - albo osobnym lokalem niemieszkalnym. O wyborze rozwiązania decyduje deweloper. Oba mają swoje wady i zalety, o których warto wiedzieć. Jakie są różnice pomiędzy halą garażową będącą częścią nieruchomości wspólnej a samodzielnym lokalem niemieszkalnym? Pierwsza to zasady ponoszenia kosztów utrzymania. Gdy hala stanowi część nieruchomości wspólnej koszty jej utrzymania (także remontów) pokrywają wszyscy właściciele lokali proporcjonalnie do udziałów w nieruchomości wspólnej – także, gdy nie dysponują miejscami postojowymi. W przypadku samodzielnego lokalu koszty dzielone są jedynie pomiędzy współwłaścicieli hali, którymi są osoby mające prawo korzystania z miejsc postojowych.

Do napisania tego tekstu skłoniła mnie poczyniona w ostatnim czasie obserwacja tego, jak coraz częściej zbudowane są  umowy deweloperskie oferowane do podpisania osobom chcącym kupić własne mieszkanie lub dom. Szalejący od wielu miesięcy popyt na rynku mieszkaniowym o niespotykanej wcześniej skali powoduje  postępujące obniżanie standardów traktowania klientów przez deweloperów. W obliczu dużego zainteresowania nieruchomościami mieszkaniowymi deweloperom przestaje zależeć na zapewnieniu nabywcom minimalnego standardu ich praw, które wynikają z przepisów prawnych. Dynamicznie rozwijający się rynek budowlany to także wzrost cen, wynagrodzeń, a także trudności ze znalezieniem pracowników i podwykonawców. Skłania to również deweloperów do dążenia do zmniejszania własnego ryzyka związanego z przekroczeniem terminów realizacji inwestycji - także w sposób niezgodny z prawem i, ujmując to delikatnie, nie do końca uczciwy wobec nabywców. Wychodzi bowiem na to, że nabywca - jako najsłabsze ogniwo łańcucha inwestycyjnego - jest zabezpieczony o wiele gorzej na wypadek opóźnień niż bank, sam deweloper, generalny wykonawca inwestycja i czy inni uczestnicy procesu budowlanego.

Przed dwoma laty - na początku 2016 r. - przedstawiłem wyniki autorskiego badania statystycznego obrazującego popularność stosowania przez deweloperów otwartych i zamkniętych mieszkaniowych rachunków powierniczych, jak również odsetek przedsięwzięć deweloperskich, gdzie wpłaty nabywców nie są w żaden sposób zabezpieczane z uwagi na możliwość oferowaną przez art. 37 ustawy deweloperskiej (rozpoczęcie sprzedaży przedsięwzięcia deweloperskiego przed 29 kwietnia 2012 r.). Warto zobaczyć jaka zamiana zaszła w tym zakresie na przestrzeni 2 lat.