tel. 
Księgi wieczyste odgrywają kluczową rolę w określaniu stanu prawnego nieruchomości, co jest niezwykle ważne zarówno dla obecnych właścicieli, jak i dla potencjalnych kupujących. Każda osoba zainteresowana zakupem nieruchomości powinna w pierwszej kolejności odwiedzić Sąd Rejonowy, aby dokładnie przeanalizować zapisy w księdze wieczystej powiązanej z nieruchomością. Z tego powodu każdy posiadacz działki, lokalu, domu, czy mieszkania ma obowiązek założyć taką księgę i zapewnić, by odzwierciedlała ona aktualny stan prawny, zgodny z faktycznym stanem.
Jak przygotować się do składania wniosku o założenie księgi wieczystej?
Aby utworzyć księgę wieczystą, konieczne jest wypełnienie właściwego formularza, zaczynając od KW-ZAL, którego wzór wypełnienia można łatwo znaleźć w internecie. W przypadkach, gdy nieruchomość ma więcej niż trzech współwłaścicieli lub gdy rejestrowane są dodatkowe prawa, wymagany jest załącznik KW-WPIS. Do formularza dołącza się również wypis z rejestru gruntów i wyrys z mapy ewidencyjnej, które można uzyskać w Powiatowym Ośrodku Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej.
Przygotowanie niezbędnych dokumentów trwa najczęściej od kilku dni do nawet dwóch tygodni. Trzeba również mieć na uwadze, że ich ważność wygasa po trzech miesiącach od daty wydania. Drukowane wersje wszystkich dokumentów są dostępne po uiszczeniu opłaty w wysokości 150 zł. Ważne jest, aby sprawdzić, czy zawierają one klauzulę potwierdzającą ich przeznaczenie do wpisu w księdze wieczystej, ponieważ bez niej, założenie oraz oczywiście w konsekwencji sprawdzenie księgi wieczystej nie będzie możliwe.
Kiedy przystępujemy do wypełniania formularza, kluczowe jest ustalenie właściwego sądu rejonowego dla danej nieruchomości, a konkretnie wydziału odpowiedzialnego za księgi wieczyste, na podstawie jej lokalizacji. Należy precyzyjnie określić lokalizację nieruchomości, uwzględniając województwo, powiat, gminę i dzielnicę, jeśli takowa istnieje. Pamiętaj, że jeśli nie wiesz, jak wypełnić wniosek o założenie księgi wieczystej, zawsze możesz poprosić o pomoc urzędnika bądź sprawdzić instrukcje w internecie.
Formularz musi zostać prawidłowo wypełniony, z zaznaczeniem typu nieruchomości — gruntowej, budynkowej, lokalowej lub spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, oraz dołączeniem odpowiednich dokumentów. W przypadku mieszkań spółdzielczych konieczne jest uzyskanie specjalnego zaświadczenia ze spółdzielni.
Dokument bezwzględnie musi zawierać numer księgi wieczystej gruntu, na którym wybudowany został budynek z danym mieszkaniem. Jeśli nie wiesz, jak znaleźć numer księgi wieczystej lub takowa księga nie istnieje, spółdzielnia powinna podać numery działek ewidencyjnych, na których znajduje się budynek. W przypadkach, gdy odrębna własność lokalu została ustanowiona na podstawie orzeczenia sądu (np. przy działach spadku czy podziałach majątku wspólnego), konieczne jest dołączenie kopii tego orzeczenia.
Gdzie złożyć wniosek o założenie księgi wieczystej?
Wniosek o wpis, założenie lub o przyspieszenie założenia księgi wieczystej zgodnie z art. 626 §1 kodeksu postępowania cywilnego, każdy obywatel może złożyć osobiście, bądź korespondencyjnie we właściwym sądzie rejonowym, wybranym na podstawie lokalizacji nieruchomości. Wniosek musi być złożony na urzędowym formularzu, podpisanym własnoręcznie, z dołączonym oryginałem dowodu opłaty sądowej, wraz z oryginalnymi dokumentami stanowiącymi podstawę wpisu, a nie ich kserokopiami.
Dodatkowo warto także znać inne procedury np. jak zmienić nazwisko w księdze wieczystej, które w przyszłości mogą okazać się bardzo pomocne, jeśli zdecydujemy się na zakup bądź sprzedaż mieszkania. W wielu sprawach związanych z kupnem mieszkania lub domu niezbędna okaże się profesjonalna pomoc prawna i doradztwo przy zakupie nieruchomości, dzięki którym będziesz w stanie dokonać w pełni świadomej inwestycji.
Wypełnianie wniosku o założenie księgi wieczystej krok po kroku
Proces wypełniania formularza KW-ZAL rozpoczyna się od zaznaczenia rodzaju nieruchomości, dla której ma być założona księga wieczysta. W tym celu wybieramy odpowiednią kategorię, zaznaczając jeden z poniższych kwadratów:
- grunt,
- budynek,
- lokal,
- spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu.
Kolejnym krokiem jest podanie informacji dotyczących właściwego Sądu Rejonowego i wydziału ksiąg wieczystych. Następnie należy uzupełnić formularz o dane szczegółowe dotyczące nieruchomości, w tym:
- lokalizację nieruchomości — województwo, powiat, gmina, miejscowość, dzielnica,
- powierzchnię nieruchomości oraz jej identyfikację — ulica, numer działki, numer lub nazwa obrębu, obszar (dla gruntów),
- adres, numer budynku, liczbę kondygnacji i powierzchnię użytkową w metrach kwadratowych (dla budynków i spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego),
- adres, numer lokalu i budynku, kondygnację, powierzchnię użytkową wraz z powierzchnią przynależnych pomieszczeń w metrach kwadratowych, rodzaj i liczbę pomieszczeń, wielkość udziału w nieruchomości wspólnej lub w prawie użytkowania wieczystego oraz w prawie własności wspólnych części budynku (dla lokali mieszkalnych oraz spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu).
Następnie wniosek wymaga podania danych osób uprawnionych do figurowania w księdze wieczystej jako właściciele nieruchomości, wraz z ich adresami, co umożliwi w przyszłości szereg innych działań, jak m.in. analiza umowy deweloperskiej. Wnioskodawca musi również określić tytuł prawny do nieruchomości (np. jako właściciel) oraz, w razie istnienia, wskazać wszelkie prawa rzeczowe obciążające nieruchomość lub ograniczenia w jej dysponowaniu.
Ile trwa założenie księgi wieczystej?
Czas potrzebny na założenie księgi wieczystej dla mieszkania może się różnić w zależności od lokalizacji nieruchomości i sądu. Zwykle proces ten trwa od miesiąca do kilku miesięcy, choć w przypadku zwiększonego obciążenia sądów termin ten może wydłużyć się nawet do roku.
Do niedawna długość oczekiwania na założenie księgi wieczystej miała bezpośredni wpływ na koszty kredytu hipotecznego. Gdy po założeniu księgi wieczystej następował wniosek o wpis hipoteki, szybkość tego procesu wpływała na koszty okresu pomostowego. Jednak dzięki zmianom w ustawie o kredycie hipotecznym, które weszły w życie 17 września 2022 r., banki zobowiązane są do zwrotu opłat pomostowych kredytobiorcom. W rezultacie, w większości nowych umów kredytowych zaniechano pobierania tych opłat.
