tel. 
Począwszy od połowy 2012 r. systematycznie przy coraz większej liczbie inwestycji deweloperskich i w związanych z nimi umowach deweloperskich stosowany jest otwarty lub zamknięty mieszkaniowy rachunek powierniczy. W ten sposób, a nie gotówką czy na zwykłe konto dewelopera nabywcy są zobowiązani uiszczać kolejne wpłaty części ceny za nieruchomość. Na ile jest to rozwiązanie konieczne, jakie wiążą się z nim koszty, a jakie posiada wady i zalety?
Przepisy ustawy o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego (u.o.p.n. albo tzw. ustawa deweloperska) nałożyły na deweloperów, którzy zawierają z nabywcami umowy deweloperskie w trakcie trwania budowy i finansują ją z wpłat pochodzących od nabywców, obowiązek posiadania mieszkaniowego rachunku powierniczego. Może on występować w wariancie otwartym lub zamkniętym (na temat różnic między nimi przeczytaj osobny artykuł).
Mieszkaniowy rachunek powierniczy to specjalne konto bankowe należące do dewelopera, które może uchronić nabywcę przed utratą całości albo części wpłat dokonanych przez niego w przypadku np. kłopotów finansowych dewelopera albo zaprzestania budowy. Wszystkie umowy deweloperskie zawierane po 29 kwietnia 2012 r. (data wejścia w życie przepisów u.o.p.n.) muszą zawierać obowiązek przyjmowania wpłat przez dewelopera wyłącznie na mieszkaniowy rachunek powierniczy. Ale od tego obowiązku istnieje jeden wyjątek: jeżeli deweloper dokonał rozpoczęcia sprzedaży inwestycji przed tą datą, może dalej przyjmować wpłaty nabywców na zwykłe konto bankowe (przeczytaj na ten temat osobny artykuł). Rozwiązanie to nie zapewnia nabywcom odzyskania pieniędzy w przypadku ogłoszenia upadłości dewelopera.
Analiza umowy deweloperskiej. Sprawdź!
Z punktu widzenia ochrony interesów nabywcy przed utratą pieniędzy, lepszym rozwiązaniem jest inwestycja zabezpieczona mieszkaniowym rachunkiem powierniczym, niż taka, w której deweloper nadal przyjmuje wpłaty na zwykłe konto bankowe. Wraz z upływem czasu liczba tych ostatnich inwestycji będzie systematycznie maleć. Informację czy dla przedsięwzięcia deweloperskiego deweloper oferuje mieszkaniowy rachunek powierniczy znaleźć można w prospekcie informacyjnym.
Dla nabywców mieszkaniowy rachunek powierniczy jest zabezpieczeniem ułatwiającym odzyskanie pieniędzy w przypadku problemów finansowych dewelopera, zatem w interesie nabywcy leży sprawdzenie czy deweloper przyjmuje wpłaty na mieszkaniowy rachunek powierniczy i w jakim występuje on wariancie (otwarty lub zamknięty). Do tego – z perspektywy nabywcy – mieszkaniowy rachunek powierniczy nie stanowi żadnej uciążliwości ani nie jest rozwiązaniem mniej korzystnym niż dokonywanie wpłat na zwykłe konto bankowe. Nawet koszty prowadzenia mieszkaniowego rachunku powierniczego, które finalnie i tak obciążają nabywcę i są często wliczane w cenę mieszkania albo domu, rozkładają się na wszystkich nabywców w ramach przedsięwzięcia deweloperskiego. Z reguły koszty te nie są wysokie i choć zależą od kilku czynników, mogą wahać się w granicach od poniżej 1% do ok. 3-4% ceny mieszkania albo domu. W praktyce nie przekładają się na zauważalny wzrost ceny nieruchomości.
Deweloper ma obowiązek przyjmować za pośrednictwem mieszkaniowego rachunku powierniczego wpłaty od nabywców na poczet ceny nabycia nieruchomości. Na zwykły rachunek bankowy może zatem przyjmować np. odsetki od nieterminowych wpłat oraz kary umowne.
